تعریف کوچینگ مدیران

در دنیای امروزی، مدیران شرکت‌ها و سازمان‌ها می‌بایستی بتوانند کارکنان زیر دست خود را کوچ کنند. در واقع سبک مدیریت سنتی دیگر پاسخگو نیست و باید رویکرد کوچینگ مدیران جایگزین آن شود. با این کار، مدیران می‌توانند تأثیرگذاری بیشتری بر روی عملکرد کارکنان خود داشته باشند. در واقع کوچینگ مدیریتی یک شیوه مدیریتی جدید است که به مدیران می‌آموزد که تنها با دستور دادن و کنترل کردن نمی‌توانند سازمان تحت نظر خود و کارکنان آن را اداره کنند. یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌های بین سبک مدیریت سنتی و دستوری با سبک مدیریت کوچینگی این است که در سبک مدیریت کوچینگی، مدیر بسیاری از وظایف را به افراد دیگر می‌سپارد و همه کارهای شرکت یا سازمان مربوط را به تنهایی به دوش نمی کشد. با این کار هم بازدهی کارها بسیار بالاتر می‌رود و هم اعتماد به نفس کارکنان و البته تعهد آنها نسبت به سازمان مربوط بسیار افزایش پیدا می‌کند.

کوچینگ مدیران1

تاثیرات وجود کوچینگ مدیران در سازمان

  1. اگر مدیری دوره بیزینس کوچینگ برای مدیران عالی را با موفقیت گذرانده باشد و یک کوچ موفق باشد، در سازمان و خطاب به کارکنان، کمتر سخنرانی می‌کنند و بیشتر تمایل به گوش کردن به صحبت‌های کارکنان دارند.
  2. کوچینگ برای مدیران و البته برای سازمان، این فایده را دارد که مدیر بیشتر سؤال می‌پرسد تا اینکه بخواهد با حالت دستوری با کارکنان خود صحبت کند.
  3. مدیری که در دوره بیزینس کوچینگ برای مدیران عالی، شرکت کرده باشد و یک کوچ حرفه‌ای باشد، بیشتر از آن که قضاوت بکند فیدبک‌های سازنده و مفید به کارکنان خود ارائه می‌دهد.

پس از ورود کوچینگ به سازمان، کارکنان احساس رضایت بسیار بیشتری نسبت به قبل خواهند داشت. البته مدیری که کار کوچینگ را هم، در سازمان انجام می‌دهد، به این معنا نیست که فقط با کارکنان، کنار می‌آید و در واقع کوچینگ در سازمان، فقط به معنای رفتار خوب و خوش برخوردی با کارکنان و عدم سختگیری و مسامحه با آن‌ها نیست. بلکه مدیر، یک سری وظایف را به افراد دیگر محول کند تا آن‌ها تحت فشار بیشتری قرار بگیرند. همین مسئولیت پذیری و وظیفه شناسی کارکنان باعث می‌شود که آن‌ها پیشرفت زیادی در عملکرد خود داشته باشند و در نهایت هم سازمان مربوط پیشرفت کند.

ما یک مقاله کا0مل و جامع در مورد کوچینگ چیست نوشته ایم پیشنهاد می کنیم ابتدا این مقاله را مطالعه نمایید . 

  

هدف از وجود کوچینگ مدیران

مدیری که به صورت کوچینگی مدیریت سازمان را انجام می‌دهد، سوالات زیادی از کارکنان خود می‌پرسد اما هدف از مطرح کردن این سوالات، جمع آوری کردن اطلاعات از کارکنان نیست بلکه مدیر از کارکنان سوال می‌پرسد که بتواند ایده‌های جدیدی را کشف کند. همچنین هدف از پرسش این سوالات، پی بردن به احساسات کارمندان است. از طرف دیگر، این سوالات باعث می‌شود کارمندان برای پیدا کردن راهکار، تشویق شوند و دغدغه‌مند باشند. در صورتی که هدف کوچینگ در سازمان، پیشرفت فردی و سازمانی کارکنان باشد، کارکنان مجبور می‌شوند با چالش‌های جدیدی روبه‌رو ‌شوند و عمیق‌تر فکر کنند و دیدگاه آن‌ها نسبت به مسائل موجود در سازمان همه جانبه و کامل شود. همین پرسش و پاسخ‌هاست که باعث می‌شود کارکنان یک سازمان مهارت استدلال کردن به دست بیاورند و چشم اندازهای بسیار بهتر و بزرگتری را برای خود و برای سازمان خود در نظر بگیرند.

البته همه مدیرانی که دوره بیزینس کوچینگ برای مدیران عالی را گذرانده‌اند به یک اندازه در امر کوچینگ سازمانی موفق نخواهند بود. استعداد ذاتی یک مدیر، میزان علاقه و تعهد آن مدیر نسبت به سازمان، میزان پیگیری و پشتکار آن مدیر در زمینه یادگیری مهارت‌های کوچینگ و بسیاری از موارد دیگر در میزان موفقیت آن مدیر در امر کوچینگ سازمان تاثیرگذار است. هرچقدر مدیر یک سازمان کوچ بهتری باشد؛ می‌تواند سوالات بسیار اصولی‌تری از کارکنان خود بپرسد و کاری کند که کارکنان بدون رو دروایسی و بی‌پرده و واضح صحبت کنند و ایده‌های خود را مطرح نمایند.

کوچینگ مدیران2

 

مهارت‌های لازم برای اینکه یک مدیر بتواند در نقش کوچ ظاهر شود

جان ویتمور کتابی با نام کوچینگ عملکرد نوشته است و در آن توضیح می‌دهد که چه مدیرانی می‌توانند کوچ خوبی برای سازمان و برای کارکنان سازمان باشند، اگر یک مدیر بخواهد کوچ خوبی باشد؛ باید چند مهارت زیر را کسب کند و پیوسته آن‌ها را در خود تقویت نماید.

  1. مهارت قضاوت نکردن کارکنان
  2. مهارت گوش کردن صحیح به صحبت‌های کارکنان
  3. مهارت همدلی با کارکنان
  4. مهارت جلب اعتماد کارکنان
  5. مهارت داشتن شور و شوق برای کمک کردن به کارکنان
  6. کنار گذاشتن شک و تردید در امر کوچ کردن و کوچ کردن با عزت نفس و اعتماد به نفس بالا( همین امر باعث می‌شود کارکنان اطمینان بیشتری به کوچ یا همان مدیر خود داشته باشند)
  7. توانایی رواج دادن فرهنگ استقلال در میان کارکنان
  8. مهارت انگیزه بخشی و روحیه دادن به کارکنان
  9. الهام بخش بودن برای کارکنان

 فواید کوچینگ مدیران برای مدیرها

  1. نقاط قوت مدیران را افزایش می‌دهد و عملکرد آنها را بهبود می‌بخشد.
  2. ویژگی‌هایی از مدیران که قابلیت بهبود دارد را مشخص می‌کند.
  3. باعث ایجاد استراتژی اجرایی و داشتن برنامه عملی می‌شود.
  4. مسئولیت پذیری مدیر را بالاتر می‌برد.
  5. رفتارهای مثبت مدیر را افزایش داده و در آن رفتارهای مثبت ثبات ایجاد می‌کند.
  6. توازن بیشتری میان کار و زندگی برای مدیر ایجاد می‌کند.

 تحقیقات موسسه سی آی پی دی در مورد کوچینگ برای مدیران

موسسه توسعه فردی سی آی پی دی، در مورد کوچینگ، تحقیقات و پژوهش‌های زیادی انجام داده است و به این نتیجه رسیده است که کوچینگ یک راه اساسی به منظور دستیابی به موارد زیر است:

  1. کمک کردن به تیم‌ها
  2. ایجاد انگیزه و افزایش انگیزه افراد
  3. افزایش مهارت‌های توسعه محور در افراد
  4. بیشتر کردن اعتماد به نفس در محیط کار
  5. پیدا کردن بهترین راه حل برای رفع مشکلات
  6. بهتر کردن عملکرد افراد

 موسسه سی آی پی دی  بر روی ۶۰۰ مدیر که بیشتر آن‌ها مدیر منابع انسانی بودند، مطالعه صورت داده است و از این مدیران سوالاتی پرسیده است مبنی بر اینکه یک مدیر برای کوچ شدن، به چه مهارت‌هایی نیاز دارد؟ و همچنین رویکرد کوچینگی چه میزان اثرگذاری در مدیریت آن‌ها داشته است؟

پاسخ این مدیران نشان می‌دهد که سبک کوچینگی در مدیریت، دارای یک سری ویژگی‌های پایه‌ای و یک سری ویژگی‌های پیشرفته و تکامل یافته است. ویژگی‌های ابتدایی، عملکرد مدیران را بهبود می‌دهد و ویژگی‌های تکامل یافته، باعث می‌شود مدیر بتواند اختیارات خود را به کارکنان محول کند. تقویت این دو ویژگی در مدیران است که باعث می‌شود بازدهی مدیریت با سبک کوچینگی بیشتر از بازدهی مدیریت با سبک سنتی باشد.

ما یک مقاله کامل و جامع در مورد کوچینگ فردی نوشته ایم پیشنهاد می کنیم ابتدا این مقاله را مطالعه نمایید .

بعد از گذراندن دوره بیزینس کوچینگ مدیران عالی چه توانمندی‌هایی بدست می‌آورند؟

بعد از اینکه مدیران در دوره‌های کوچینگ شرکت می‌کنند می‌توانند توانایی‌های زیر را بدست آورند:

  1. توانایی فیدبک دادن صحیح به کارکنان
  2. توانایی برنامه‌ریزی اصولی و صحیح
  3. بهبود عملکرد مدیریتی
  4. توسعه فردی مدیر و به تبع آن توسعه سازمان
  5. توانایی تعیین اهداف سازمان و تعیین کارهایی که برای رسیدن به اهداف باید انجام شود.

 ویژگی‌های تکمیلی حاصل از شرکت در دوره‌های کوچینگ مدیران عبارتند از:

  1. توانایی بهره گیری از ایده‌ها و نظرات کارکنان سازمان و اعضای تیم
  2. توان پرسشگری بالا
  3. استفاده از ویژگی‌های مثبت کار تیمی و گروهی برای حل کردن مسائل و مشکلات
  4. توانایی تصمیم گیری گروهی و تیمی و مشترک

 نکته‌ای که اینجا وجود دارد این است که وقتی یک مدیر می‌تواند به ویژگی‌های تکمیلی کوچینگ مدیران دسترسی پیدا کند و به آن‌ها برسد، که زمان زیادی برای تصمیم گیری در اختیار داشته باشد و خیلی درگیر کارهای اجرایی نباشد. بعضی از مدیران آنقدر درگیر کارهای اجرایی می‌شوند که تمرکز و زمان کافی برای تصمیم گیری‌ها را از دست می‌دهند.

کوچینگ مدیران اجرایی چه موضوعاتی را شامل می‌شود؟

کوچینگ مدیران اجرایی از زیرمجموعه‌های کوچینگ است. افرادی مانند گالوی و جان ویت مور، که از بزرگترین افراد در دنیا در زمینه کوچینگ هستند، مثال‌های زیادی در مورد کوچینگ اجرایی می‌زنند. از همین جا می‌توان فهمید که کوچینگ مدیران اجرایی از همان ابتدا که بحث کوچینگ مطرح بوده است، سر زبان‌ها افتاده است. کوچینگ مدیران اجرایی، به صورت دقیق‌تر زیرمجموعه کوچینگ در محیط کار محسوب می‌شود؛ که خود کوچینگ در محیط کار هم از زیرشاخه‌های کوچینگ است. در مورد اینکه کوچینگ مدیران اجرایی باید روی چه مسائلی تمرکز داشته باشد و در دوره آموزش کوچینگ مدیران اجرایی چه مواردی باید آموزش داده شود؛ بحث و اختلافات زیادی وجود دارد. برخی از بزرگان این علم حوزه‌های فعالیتی که کوچینگ مدیران اجرایی برعهده دارند را موارد زیر دانسته‌اند:

  1. کمک کردن به برنامه‌ریزی استراتژیک سازمان
  2. کمک کردن به بهتر کردن مهارت ارائه
  3. کمک به کنترل و مدیریت خشم و استرس در کارکنان سازمان
  4. بالا بردن توانایی رهبری مدیر اجرایی
  5. بالا بردن توانایی کار تیمی

البته باید توجه داشته باشیم که مواردی که در بالا در مورد کوچ مدیر اجرایی ذکر کردیم، مدیر اجرایی را شبیه به یک معلم نشان می‌دهد. تعریف کیلبرگ تعریف دقیق‌تری از مدیر اجرایی است. کیلبرگ اعتقاد دارد که کوچینگ مدیر اجرایی یک رابطه کمک کننده در سازمان است. در این رابطه مدیر و کارکنان در زمینه‌های فردی و سازمانی ارتقا پیدا خواهند کرد و رضایت آنها نیز  بیشتر خواهد شد.

قبلا گفته بودیم که کوچ، وظیفه تسهیل کارها را بر عهده دارد و با پرسیدن سؤال، بهترین مسیر را برای بهبود کیفیت مراجع و رشد کردن او نشان می‌دهد و تصمیمات درست می‌گیرد. ولی در تعریف کلی کیلبرگ علاوه بر این موارد نقش مشاوره‌ای هم به کوچ مدیر اجرایی داده می‌شود. درواقع مدیر اجرایی باید علاوه بر کار کوچینگ، مقداری هم کار مشاوره‌ای بلد باشد. در دوره آموزش کوچینگ مدیران اجرایی موارد زیادی هم در مورد افزایش توانایی مشاوره دادن مدیر وجود دارد.

بیشتر کسانی به عنوان کوچ مدیر اجرایی شناخته می‌شوند، که تجربه بالایی دارند و همچنین به لحاظ آگاهی و علم هم در سطح بالایی می‌باشند. یک مدیر اجرایی خوب به مدیران کمک می‌کند که هدف‌های خود را بشناسد و بتواند سازمان مورد نظر را به خوبی اداره کرده و به اهدافش برسانند. کوچ مدیر اجرایی همانند یک مشاور برای مدیر نیست که فقط به دادن راه‌حل اکتفا کند؛ بلکه به صحبت‌های مراجعه کنندگان گوش می‌دهد و سوالاتی هدفمند و اصولی از آن‌ها می‌پرسد. این سوال‌ها باعث می‌شود که فرد مراجعه کننده (که می‌تواند مدیر یا یک کارمند ساده سازمان باشد) خودش راه حل را از درون خود پیدا کند و در راه رسیدن به  هدف شخصی خود و هدف سازمان قدم بردارد.

کوچینگ مدیران3

وظایف کوچ مدیر اجرایی

  1. برگزاری جلسات محرمانه با مراجعه کننده.در این جلسات سوالاتی را از مراجعه کننده می‌پرسد و ذهن او را کاملاً به چالش می‌کشد. این سوالات باعث شفاف سازی می‌شوند. باعث می‌گردند که فرد مراجعه کننده بتواند پاسخ‌های خوبی را ارائه دهد. اگر مراجعه کننده از کوچ مدیر اجرایی راه حل و توصیه بخواهد، کوچ مدیر اجرایی هم چند توصیه به او می‌کند. ولی همیشه تمرکز و اولویت کوچ مدیر اجرایی این است که خود مراجعه کننده پاسخ‌ها را از درون خود استخراج کند.
  2. کوچ مدیر اجرایی نباید کار روان درمانی را با مراجعه کننده انجام دهد. روان درمانی وظیفه مشاور یا روان پزشک است نه یک کوچ مدیر اجرایی.
  3. کوچه مدیر اجرایی وظیفه ارائه راهکار و راه حل را ندارد.
  4. کوچ مدیر اجرایی، وظیفه اصلاح اشتباهات مراجعه کننده یا مشاوره دادن به او را به صورت مستقیم ندارد، البته می‌تواند این کارها را به صورت غیر مستقیم انجام دهد. در واقع کاری کند که خود مراجعه کننده به اشتباهات خود پی ببرد.

فواید حضور کوچینگ مدیر اجرایی در سازمان

  1. کوچینگ مدیر اجرایی کارایی کارکنان سازمان و در نهایت کارآیی سازمان را افزایش می‌دهد.
  2. کوچ مدیر اجرایی شخصیت و اخلاق کارکنان سازمان را بهتر می‌کند.
  3. کوچ مدیر اجرایی باعث می‌شود اهداف سازمان شفاف سازی شوند.
  4. وجود کوچ مدیر اجرایی در سازمان باعث می‌شود استعدادهای نهفته کارمندان شناسایی شوند.
  5. وجود کوچ مدیر اجرایی در سازمان اعتماد به نفس کارکنان و مدیر سازمان را افزایش می‌دهد.
  6. وجود کوچ مدیر اجرایی مسئولیت‌پذیری مدیران را به طرز قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد.

روند کار کوچینگ مدیر اجرایی

زمان مورد نیاز برای کوچینگ مدیر اجرایی بستگی به اهداف و برنامه‌های سازمان مربوط و همچنین به مسائلی که سازمان با آن روبرو است دارد. زمان لازم برای حضور کوچ مدیر اجرایی در یک سازمان هم معمولاً بین ۳ تا ۱۲ ماه است و کمتر و بیشتر از این زمان معمولاً طول نمی کشد. کوچ مدیر اجرایی، با مراجع خود جلساتی را برگزار می‌کند که این جلسات تداوم دارند. در این جلسات اهداف تعیین می‌شوند و در جلسات بعدی میزان نزدیک شدن به آن اهداف بررسی می‌گردد. ویژگی خاص جلساتی که مدیر اجرایی با مراجعان خود برگزار می‌کند، محرمانه بودن آن‌ها است.

کوچینگ مدیران یک فعالیت مبتنی بر گفتگو و البته به صورت حضوری می‌باشد. در کوچینگ مدیران، کوچ، مدیر‌ها را یاری می‌کند که برای سازمان مربوط و البته برای خود یک سری اهداف تعیین کنند. اهداف تعیین شده توسط مدیران باید ۵ ویژگی داشته باشند؛ که این پنج ویژگی به‌صورت مخفف در کلمه SMART وجود دارد.

  1. باید صریح، مشخص یا به عبارتی specific باشند.
  2. باید با معیارهای مشخص قابل اندازه‌گیری باشند (measurable)
  3. با توجه به توانایی‌های سازمان مربوط قابل دستیابی باشند (attainable)
  4. باید واقع گرایانه باشند (relevant)
  5. باید زمان بندی مشخصی داشته باشند (time based)

کوچ مدیر فقط نحوه مدیریت سازمان و مدیریت شرکت و کسب و کار توسط مدیر را بررسی نمی‌کند. در بسیاری از سازمان‌ها و شرکت‌ها بهترین شیوه‌های مدیریتی استفاده می‌شوند، ولی نتیجه خوبی در انتها گرفته نمی‌شود. یعنی مشکل از شیوه و متد مدیریتی نیست، بلکه مشکل می‌تواند از جاهایی باشد که هیچ مشاور یا المنتوری نمی‌تواند آن را تشخیص دهد و فقط یک کوچ باتجربه و توانمند می‌تواند مشکل را پیدا کند. کوچ برای پیدا کردن مشکل، شرایط فردی و خانوادگی مدیر را به صورت کاملاً ریزبینانه بررسی می‌کند. همه قسمت‌های زندگی مدیر یک سازمان ممکن است در نگاه و شیوه مدیریت و فکر او تاثیر داشته باشد. علاوه بر مسائل فردی و خانوادگی مدیر، مسائل مربوط به سبک زندگی او و البته سبک زندگی کارکنان و همچنین وضعیت سلامتی مدیر و کارکنان هم توسط کوچ مدیر بررسی می‌گردد. در اینجاست که کوچ مدیران باید به صورت حضوری همه نقاط مثبت و منفی سازمان را استخراج نمایند و اطلاعات به دست آمده را تحلیل کند و از تحلیل این اطلاعات راهکارهایی برای بهتر شدن شرایط سازمان یا شرکت پیدا کند. پس از پیدا کردن راهکار هم کار کوچ مدیران تمام نمی‌شود و به درستی اجرا نظارت می‌کند و تا نتیجه مطلوب حاصل نشده است کار را رها نمی‌کند.

ما یک مقاله کامل و جامع در مورد کوچینگ کسب و کار  نوشته ایم پیشنهاد می کنیم ابتدا این مقاله را مطالعه نمایید .

مخاطبان کوچ مدیر اجرایی چه افرادی هستند؟

  1. افرادی که به مرتبه مدیریت ارتقا پیدا کرده‌اند.
  2. افرادی که در پست مدیریت قرار دارند، ولی مهارت لازم برای انجام کارهای مربوط را ندارند و به سازگاری با کارکنان سازمان نرسیده‌اند.
  3. کسانی که به تازگی در شغل خاصی استخدام شده و به لحاظ برقراری ارتباط با سایر کارکنان سازمان یا شرکت هنوز مشکل دارند.
  4. افرادی که پست مدیریت عالی دارند و در تعیین اهداف سازمان نقش مهمی دارند و بایستی در جلسات زیادی شرکت نمایند.
  5. مدیرانی که هر چند تا به الان در انجام وظایف محوله موفق بوده‌اند، اما با مشکلاتی هم روبرو هستند.

استخدام کوچ مدیر اجرایی در چه جاهایی لازم است؟

سازمان‌هایی که قصد دارند عملکرد مدیر خود را بهتر کنند و یا اینکه دوست دارند در آینده مدیرانی با قابلیت بالاتر و توانمندتر داشته باشند، برای سازمان خود کوچ مدیر اجرایی استخدام می‌کنند. درواقع استخدام کوچ مدیر اجرایی توسط یک سازمان یا شرکت آینده نگری آن سازمان یا شرکت را نشان می‌دهد. امروزه این موضوع بسیار متداول شده تا حدی که سازمان‌ها و شرکت‌های موجود در کشور ما هم از این امر مستثنی نیستند.

استخدام کوچ برای سازمان‌ها یا شرکت‌های که از پس هزینه‌های آن برنمی‌آیند، مناسب نیست. به هر حال وجود کوچ مدیر اجرایی، در هر قسمت از سازمان نیازمند هزینه‌هایی است، چرا که رشد و ارتقاء یک شرکت و کارکنان و ارتقاء انگیزه و روحیه کارکنان نیاز به کارهایی دارد که به جز با پول حل نمی‌شوند. مثلاً بعضی از مواقع باید جوایزی برای کارکنانی که عملکرد بهتری دارند تعیین شود.

سازمان‌ها یا شرکت‌هایی که به مشاوره و توصیه مستقیم محتاج هستند و مشکل آن‌ها فقط بی‌انگیزگی و بی نظمی کارکنان و مدیران نیست بلکه علم کافی را برای تعیین اهداف و رسیدن به اهداف ندارند، نیازمند کوچ مدیر اجرایی هستند.

اگر شرکت یا سازمانی بخواهد که مدیر اجرایی را استخدام کند، باید به فدراسیون بین المللی کوچینگ یا همان آی سی اف مراجعه نماید. این سازمان دوره آموزش کوچینگ مدیر اجرایی را به صورت پیوسته برگزار می‌کند و مدرک افراد شرکت کننده را هم با سختگیری‌های زیادی تایید می‌نماید. بنابراین افرادی که از این موسسه مدرک کوچ مدیر اجرایی گرفته اند می‌توانند برای شرکت یا سازمان شما مفید واقع شوند.

بهانه‌هایی که مدیران سازمان‌ها برای استفاده نکردن از کوچ مدیران ارشد می‌آورند

  1. کوچ مدیران در ایران به درد نمی خورد و مخصوص شرکت‌های خارجی است.
  2. مدیر، خودش را در کار مدیریت حرفه‌ای می‌داند و هرگونه دخالت در کار خود را نمی‌پسندد.
  3. برای موفقیت در کسب و کار در کشور ایران پارتی مهمتر از هر چیز دیگری است.
  4. کوچ مدیران ارشد مخصوص کتاب‌ها و مقاله‌ها است و در عمل کاربردی ندارد.
  5. در اولین فرصت این کار را انجام خواهم داد.
  6. هزینه استفاده از کوچ مدیران زیاد است.
  7. دیگر کار شرکت یا سازمان از استفاده از کوچ مدیران ارشد گذشته است و امیدی به درست شدن مشکلات نیست.
  8. کارهای مهم‌تری نسبت به استخدام کوچ مدیران وجود دارد.
  9. کوچ مدیران ارشد بیشتر بهانه‌ای است برای پول در آوردن افراد خاص.
  • کارکنان سازمان من با آموزش تغییر پیدا نمی‌کنند و امیدی به تغییر آنها نیست.
  • رضایت از شرایط موجود سازمان یا شرکت و بلندپرواز نبودن.
  • سازمان زمان کافی برای انجام این کار ندارد.

ما یک مقاله کامل و جامع در مورد کوچینگ سازمانی نوشته ایم پیشنهاد می کنیم ابتدا این مقاله را مطالعه نمایید.

جدیدترین مقالات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *